Het wordt steeds duidelijker dat de historische rivaliteit tussen Frankrijk en Groot-Brittannië nog steeds een grote rol speelt in de onderlinge verhoudingen. Per slot van rekening vochten de Fransen en de Engelsen eeuwenlang om de wereldmacht.
Dat ging zelfs zover dat de Britten door de Franse halsstarrigheid werden weggepest uit de EU. Toen de Britten, die totaal omhoog zaten met de massa-immigratie naar hun land, steun gingen zoeken bij andere EU-lidstaten, kreeg de toenmalige premier van de Britten, David Cameron, die graag in de EU was gebleven, de deksel op de neus van de Fransen en de Duitsers en daarna ook van de andere lidstaten. Zelfs Nederland dat binnen Europa het land is met het grootste belang bij de Britse deelname, koos opportunistisch voor de Frans-Duitse koers en dacht dat daarmee de Britten wel zouden inbinden.
Dat was echter buiten de stemming van de Britse inwoners gerekend, die met hun stem voor een Brexit uiting gaven aan hun frustraties over de door de Fransen gedomineerde unie. Een unie die allang niet meer bedoeld is voor handelsbevordering, maar waarachter een geopolitieke machtsverlangen van vooral de Fransen schuil gaat en die dankbaar gebruik maakt van het enorme schuldgevoel dat de moderne Duitse regeringsleiders hebben vanwege de hoofdrol van hun land bij WO2 tijdens het naziregime.
Een door de Fransen gewenste terugkeer van een rol op wereldniveau dat ze sinds WO2 zijn kwijt geraakt, blijkt er echter niet in te zitten. Het onderling te verdeelde EU, dat alleen al met de Frans-Duitse verdeelde machtsbasis nooit een sterke, eensgezinde positie zal kunnen innemen, wordt zelfs door landen als Turkije en Iran regelmatig geschoffeerd. Blijkbaar hebben intussen ook de Amerkanen, die nu zelf hun wereldleidersrol bedreigt zien door een snel opkomend China, die conclusie getrokken.
De USA heeft daarom gekozen voor een nieuw samenwerkingsverband, ‘Aukus’. Deze samenwerking met Groot-Brittannië en Australië is ook een keuze voor samenwerking met het aloude ‘Common Wealth’ van de Britten, een verdragsorganisatie van voormalige Britse koloniën met het voormalige moederland en dat naast Australië ook landen als India, Canada en diverse eilanden in de Grote Oceaan en landen in Afrika en Azië betreft. Dat de Fransen met hun in eigen land zeer hoog ingeschatte diplomatieke dienst niet hebben ingezien dat Groot-Brittannië als voormalig moederland van de USA een grotere binding heeft met dat land, geeft de indruk dat men zichzelf nog steeds overschat. Andere opkomende landen in de wereld doen dat al lang niet meer.
Wat zegt dat trouwens over de strategie van Nederland die dat blijkbaar ook verkeerd heeft ingeschat? Heeft Nederland nu op het verkeerde paard gewed? Politieke partijen als Volt en D’66 die kritiekloos kiezen voor de Franse overheersing van de EU en daarvoor zelfs de eigen zelfbeschikking volledig willen overhevelen naar Brussel, zullen het niet inzien en de vraag is of de middenpartijen in ons land die de laatste decennia nogal visieloos zijn geworden, daarover een mening hebben. Vraag is ook wat er nu eigenlijk nog echt over is van de lang gedachte nauwe relatie van Nederland met de USA, nu Nederland net als bijna alle andere EU-lidstaten al jarenlang in gebreke is gebleven met hun afgesproken minimale bijdrage aan de NAVO. Een verbond waarvan men dacht dat de Amerikanen daar wel zoveel belang bij zouden hebben dat zij zouden willen blijven opdraaien voor de instandhouding daarvan. De Britten voldoen tenminste wel aan die minimale bijdrage en dat zal een voorteken zijn geweest.
In ieder geval komen de EU-lidstaten op wereldniveau steeds meer langs de zijlaan te staan. Tijd voor Nederland om eens goed na te denken over hun rol en hun strategie. Vrijwel altijd kijkt men daarvoor naar Duitsland, maar dat grootste EU-land heeft het vizier veel meer gericht op Rusland en wil China vanwege hun afzet naar dat land te vriend houden. Als straks de in het verleden opgebouwde goodwill van Nederland bij de Amerikanen op is, zal het te laat zijn.
Foto door Werner Pfennig via Pexels
Credits: dit Nexit Denktank-artikel is tot stand gekomen met aangeleverde input door Frans van der Werf